20 – lecie płyty “Szklanka wody” zespołu Bajm

Rok 2020 jest rokiem dość szczególnym. Pomijając przykrą sytuację związaną z pandemią koronawirusa, to właśnie w tym roku swoje okrągłe jubileusze obchodzą płyty wydane w roku 2000, który symbolicznie zainaugurował wejście w XXI wiek. Jedną z nich jest „Szklanka wody” – płyta wyznaczająca zupełnie nowy etap w działalności zespołu Bajm.

Działalność grupy Bajm możemy umownie podzielić na dwa okresy, których granicę wyznacza przełom XX i XXI wieku. Wraz z nastaniem nowego tysiąclecia, zespół zauważalnie zmienił stylistykę prezentowanej muzyki. Do końca 2000 roku twórczość Bajmu uznawana była w głównej mierze za rockową (wyjątek stanowiła melancholijna, akustyczna płyta „Płomień z nieba”). Nasycony mocnymi partiami gitar album „Etna” (1995) był ostatnim wydawnictwem zespołu utrzymanym w typowo rockowym klimacie.

Wrzesień 2000 roku przyniósł „Szklankę wody” – pierwszą płytę utrzymaną w klimacie melodyjnego, bardzo charakterystycznego pop-rocka. Z okazji okrągłych urodzin „Szklanki” przyjrzyjmy się jej nieco bliżej.

Album „Szklanka wody” był w historii Bajmu nowym otwarciem. Obecne jeszcze na „Etnie” rockowe granie zostało zastąpione przez piosenki pop-rockowe, choć w dalszym ciągu niepozbawione charakterystycznej dla Bajmu energii. Jak się szybko okazało, nowa stylistyka była strzałem w dziesiątkę. Album odniósł ogromny sukces komercyjny. W dwa lata po premierze uzyskał status podwójnie platynowej płyty, co w tamtych czasach oznaczało sprzedaż na poziomie 200 tys. egzemplarzy (dla porównania – obecnie, dla repertuaru krajowego, pojedyncza platynowa płyta przyznawana jest za sprzedaż 30 tys. egzemplarzy). Ciekawostką jest przy tym fakt, że „Szklanka wody” nigdy nie dotarła na szczyt Oficjalnej Listy Sprzedaży (osiągnęła 2. pozycję). Wynikało to jednak z faktu, że pierwsze zestawienie OLiS ukazało się 13 listopada 2000 roku, a więc dopiero dwa miesiące po premierze albumu. W marcu 2001 r. „Szklanka” została nagrodzona Fryderykiem, uzyskując tytuł Albumu Roku w kategorii „rock / pop-rock”.

Wszystkie teksty na płytę napisała oczywiście Beata Kozidrak. Choć wydawać by się mogło, że złagodzenie brzmienia pociągnie za sobą zbanalizowanie tekstów, to jednak nic podobnego nie miało miejsca. Czasy tekściarskiej passy Beaty Kozidrak trwały w najlepsze. Słowa – jak na płytę pop-rockową – są przemyślane, absolutnie nie trywialne, a przy tym wpadające w ucho. Z kolei autorami muzyki na płytę byli gitarzyści Bajmu – Piotr Bielecki oraz Adam Drath („Etna”), duet kompozytorski Adam Abramek i Paweł Sot („Biała armia”), oraz Jarosław Pruszkowski – były perkusista zespołu.

Na płycie znalazło się aż 14 piosenek – najwięcej spośród wszystkich wydanych do tamtej pory płyt. Jeszcze bardziej imponująca była ilość singli promujących album (6), które dzisiaj są jednymi z najbardziej rozpoznawalnych przebojów Bajmu. Premiera pierwszego singla („Lola, Lola”) odbyła się podczas 37. Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, a więc jeszcze przed premierą całej płyty. Kolejne single z płyty to do dzisiaj wielkie przeboje Bajmu: tytułowa „Szklanka wody”, „Modlitwa o złoty deszcz”, „O Tobie”, „Plama na ścianie” oraz lekko zapomniana, a przecież rewelacyjna piosenka „Lublin – Grodzka 36a”. Wszystkie wymienione utwory były notowane na Liście Przebojów radiowej Trójki, choć tylko „Modlitwa…” dotarła na szczyt zestawienia.

Warto wspomnieć, że wczesne lata dwutysięczne były bardzo wdzięcznym okresem pod względem wydawania singli promocyjnych w wersjach fizycznych. Wszystkie z nich ukazały się na samodzielnych płytach, a singiel tytułowy doczekał się nawet dwóch różnych wydań, w odmiennych wersjach kolorystycznych okładek. Teledyski natomiast powstały do trzech utworów („Szklanka wody”, „Modlitwa o złoty deszcz”, „O Tobie”).

Choć „Szklanka wody” była zaczątkiem bardziej popowej stylistyki muzycznej Bajmu, wokal Beaty Kozidrak wcale nie stracił na mocy. Wręcz przeciwnie – potęgą głosu Beaty możemy rozkoszować się praktycznie przez cały czas trwania płyty, a najbardziej dobitnymi przykładami są oczywiście takie utwory jak „Lola, Lola” czy „Szklanka wody”. Ta płyta to również dowód doskonałego warsztatu wokalnego Beaty. Aby się o tym przekonać, wystarczy posłuchać chociażby piosenki „Chodź do mnie chodź”, w której prowadzenie wokalu i modulowanie głosu to mistrzostwo świata.

„Szklanka wody” ze wznowionego nakładu cały czas dostępna jest w sprzedaży. Najwięksi fani Beaty i Bajmu mogą pokusić się o zakup pierwszego wydania albumu z drugiej ręki, jednak przy takich transakcjach należy zachować szczególną ostrożność, ponieważ płyta cieszyła się dużym zainteresowaniem wśród muzycznych piratów. Świadczą o tym nieoficjalne, a bardzo często spotykane na aukcjach internetowych wydania albumu z „bonusowymi” utworami, pochodzącymi oryginalnie ze starszych płyt zespołu.

„Szklanka wody” to pozycja obowiązkowa dla każdego szanującego się fana polskiego pop-rocka. To też niewątpliwie jedna z najlepszych płyt w całej dyskografii Bajmu. 20-lecie swojego wydania będzie obchodzić 11 września.

Jonatan Paszkiewicz

1. Lola, Lola
2. O Tobie
3. Szklanka wody
4. Każdy nowy dzień
5. Wyspa bezludna
6. Jak kobieta
7. 7 gór, 7 rzek
8. Modlitwa o złoty deszcz
9. 12 stopni
10. Mandarynki, pomarańcze
11. Lublin – Grodzka 36a
12. Chodź do mnie chodź
13. Kamienny las
14. Plama na ścianie